Po wielu latach zrozumieliśmy w końcu, że ADHD to nie wyjątkowo uciążliwa cecha charakteru źle wychowanego dziecka, a poważne zaburzenie. Badania wskazują, że problem dotyka obecnie od 3 do 10 % dzieci na świecie. Mimo, że przypadłość rozpoznano już 150 lat temu, to wciąż nie wiemy do końca skąd bierze się ADHD i jakie są jego precyzyjne przyczyny. W ciągu kolejnych badań udało się jednak wyselekcjonować serię czynników, które znacząco wpływają na rozwój zaburzenia.
ADHD to skrót od angielskiego Attention Deficit Hyperactivity Disorder, co znaczy zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi. ADHD klasyfikuje się jako zespół neurorozwojowych zaburzeń psychicznych, które objawiają się wyraźnymi problemami z funkcjami wykonawczymi. Osoby dotknięte tym zaburzeniem mają znaczne deficyty uwagi, hiperaktywność, impulsywność oraz nadpobudliwość ruchową. Charakterystyczne objawy to brak wytrwałości w realizacji powierzonych zadań, które wymagają zaangażowania poznawczego, tendencja do płynnego przechodzenia z jednej czynności w zupełnie inną, dezorganizacja i nadmierna aktywność. Światowa Organizacja Zdrowia oceniła, że w roku 2013 liczba osób dotkniętych ADHD wynosiła aż 39 milionów na całym świecie. Skąd bierze się to zaburzenie?
Przyczyny występowania zaburzenia
Dość powszechnie twierdzi się, że za ADHD w głównej mierze odpowiedzialne są zmiany żywieniowe, jakie zaszły w ostatnim wieku. Do naszych diet wprowadzono szereg sztucznych barwinków, napoje gazowane, bomby kaloryczne w postaci słodyczy czy słonych i tłustych chipsów oraz inne wysoko przetworzone artykuły spożywcze. Żadne badania nie wskazują jednak, żeby to zła dieta czy też złe wychowanie powodowało ADHD, aczkolwiek czynniki te mogą potęgować pewne objawy. Obecnie eksperci zgadzają się, co do tego, że ADHD ma podłoże genetyczne. Zespół nadpobudliwości z deficytem uwagi jest zatem przekazywany z pokolenia na pokolenie. Wpływ na to mają geny, ale również specyficzny typ układu nerwowego, określany jako pobudliwy. Wystarczy wówczas mały bodziec, aby wywołać bardzo silną reakcję nerwową. Naukowcy wskazują również, że ADHD może być wynikiem braku równowagi między neuroprzekaźnikami w mózgu lub wynika z jego niezdolności do przefiltrowania bardzo dużej liczby bodźców i informacji odbieranych przez nasze zmysły. Najnowsze badania wykazują zależność genu GIT1 z pojawieniem się zaburzenia.
Jak postawić diagnozę?
Z tej racji, że sam proces pojawienia się zaburzenia nie jest do końca jasny tak i postawienie diagnozy oraz leczenie to skomplikowany proces. Aby poprawnie określić czy pacjent cierpi na ADHD, wszelkie objawy związane z zaburzeniem muszą pojawić się w stosunkowo wczesnym okresie rozwoju, czyli pomiędzy szóstym a dwunastym rokiem życia. Diagnozę będzie można postawić w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego oraz obserwacji dziecka. W tym celu lekarz konsultuje się z rodzicami dziecka oraz opiekunami wychowawczymi oraz nauczycielami, by dokładnie zbadać problem. Wspólnie również opracowuje się dalsze metody postępowania. Ponadto malucha czeka wizyta u neurologa oraz psychologa. Wówczas można postawić diagnozę i opracować całościowy i indywidualny program leczenia.
